Donald Trump wprowadził nowe cła. Rynki finansowe zareagowały gwałtownie. Wpływ ceł Trumpa na gospodarkę jest znaczący i wielowymiarowy. Przyjrzyjmy się bliżej temu, co się dzieje i jakie mogą być konsekwencje.
Ostatnie dni przyniosły prawdziwe trzęsienie ziemi na rynkach finansowych. S&P 500 spadł o 17% od połowy lutego, indeks Nasdaq o 21%, a akcje spółek z grupy Magnificent Seven aż o 25-26%. Małe spółki również ucierpiały, tracąc ponad 20% wartości. To wszystko w reakcji na zapowiedź nowych ceł przez administrację Trumpa.
Wpływ ceł Trumpa na globalne rynki
Reakcja rynków była gwałtowna. Indeks strachu VIX osiągnął poziom 60 punktów, co jest niezwykle wysoką wartością. Wolumeny obrotów na rynku ETF-ów biły rekordy, przekraczając 650 miliardów dolarów dziennie. To wszystko wskazuje na panikę i kapitulację inwestorów.
Sytuacja różni się od poprzednich kryzysów z 2020 i 2022 roku. Tym razem mamy do czynienia z nagłym szokiem wywołanym decyzjami politycznymi, a nie czynnikami ekonomicznymi czy pandemią. Rynki próbują wycenić nową rzeczywistość, w której globalne łańcuchy dostaw mogą ulec drastycznym zmianom.
Eskalacja wojny handlowej USA-Chiny
Nowe cła Trumpa to kolejny etap wojny handlowej z Chinami. Tym razem jednak skala działań jest znacznie większa. Trump zapowiedział 10% cła na praktycznie wszystkie importowane towary, z wyjątkiem kilku krajów. To może mieć ogromny wpływ na globalną wymianę handlową.
Chiny już zapowiedziały działania odwetowe. Europejska Komisja również rozważa wprowadzenie ceł na amerykańskie produkty. Istnieje ryzyko, że spirala protekcjonizmu wymknie się spod kontroli, co uderzy w globalny wzrost gospodarczy.
Obniżki stóp procentowych FED a polityka monetarna
Rynki finansowe oczekują teraz szybkich obniżek stóp procentowych przez Rezerwę Federalną. Wyceniają nawet 100 punktów bazowych obniżek w tym roku. Jednak FED może mieć związane ręce.
Z jednej strony wyższe cła mogą spowolnić gospodarkę, co uzasadniałoby łagodzenie polityki pieniężnej. Z drugiej strony cła prawdopodobnie wywołają presję inflacyjną, co utrudni Fedowi obniżanie stóp. Powell już zapowiedział, że FED nie będzie automatycznie reagował na cła i poczeka na twarde dane ekonomiczne.
Bitcoin jako bezpieczna przystań? Mit czy rzeczywistość?
W obliczu zawirowań na rynkach tradycyjnych, wielu inwestorów zwraca się w stronę kryptowalut, a szczególnie Bitcoina. Przez kilka dni Bitcoin rzeczywiście radził sobie lepiej niż akcje czy obligacje. Jednak w niedzielę również uległ wyprzedaży.
Długoterminowo Bitcoin może skorzystać na niepewności związanej z polityką handlową i monetarną. Jednak w krótkim terminie nadal zachowuje się jak ryzykowny aktyw i podlega podobnym wahaniom co rynki akcji.
Miejsca pracy w przemyśle w Ameryce: wizja Trumpa a rzeczywistość
Trump argumentuje, że cła pomogą przywrócić miejsca pracy w amerykańskim przemyśle. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana. Miejsca pracy w przemyśle stanowią obecnie mniej niż 10% zatrudnienia w USA.
Automatyzacja i robotyzacja sprawiają, że nawet jeśli produkcja wróci do USA, nie będzie to oznaczało masowego tworzenia miejsc pracy. Ponadto, wyższe koszty produkcji w USA sprawią, że wiele produktów po prostu podrożeje dla konsumentów.
Konsekwencje deficytu handlowego i nieporozumienia
Trump postrzega deficyt handlowy jako oznakę słabości gospodarczej USA. Ekonomiści zwracają jednak uwagę, że dla kraju emitującego globalną walutę rezerwową, jakim są Stany Zjednoczone, deficyt handlowy jest naturalnym zjawiskiem.
Próba całkowitej eliminacji deficytu handlowego może paradoksalnie zaszkodzić amerykańskiej gospodarce. Ograniczy napływ kapitału zagranicznego i zmniejszy siłę dolara jako waluty rezerwowej.
Niepewność polityki gospodarczej i perspektywy rynkowe
Obecna sytuacja stwarza ogromną niepewność dla firm i inwestorów. Trudno planować inwestycje czy łańcuchy dostaw, nie wiedząc, jak długo utrzymają się cła i czy nie pojawią się kolejne ograniczenia w handlu.
Wielu analityków obawia się, że jeśli Trump nie złagodzi swojego stanowiska, możemy wejść w dłuższy okres bessy na rynkach akcji. Indeks S&P 500 może spaść nawet do poziomu 4500 punktów, zanim wyceni w pełni recesję i nowe realia gospodarcze.
Potencjalne scenariusze rozwiązania
Istnieje kilka potencjalnych scenariuszy wyjścia z obecnej sytuacji:
- Trump może złagodzić swoje stanowisko i zrezygnować z części ceł w zamian za ustępstwa ze strony partnerów handlowych.
- Kongres USA może ograniczyć uprawnienia prezydenta do nakładania ceł, choć wymaga to większości pozwalającej na przełamanie weta prezydenckiego.
- Partnerzy handlowi USA mogą zgodzić się na pewne ustępstwa, aby uniknąć eskalacji wojny handlowej.
- FED może zdecydować się na agresywne obniżki stóp procentowych, aby złagodzić negatywny wpływ ceł na gospodarkę.
Niezależnie od rozwoju sytuacji, najbliższe tygodnie i miesiące będą kluczowe dla globalnej gospodarki i rynków finansowych. Inwestorzy i przedsiębiorcy muszą uważnie śledzić rozwój wydarzeń i być przygotowani na różne scenariusze.
Wpływ na kryptowaluty i stablecoiny
W obliczu niepewności na tradycyjnych rynkach, coraz więcej uwagi zwraca się w stronę kryptowalut. Szczególnie interesujące są postępy w regulacjach dotyczących stablecoinów w USA.
Dwie ustawy – GENIUS Act i STABLE Act – mają duże szanse na uchwalenie i mogą stworzyć jasne ramy prawne dla emisji stablecoinów. To z kolei może zwiększyć popyt na dolara amerykańskiego i paradoksalnie wzmocnić jego pozycję jako globalnej waluty rezerwowej.
Rynek kryptowalut, choć nadal bardzo zmienny, może w dłuższej perspektywie skorzystać na niepewności związanej z polityką handlową i monetarną największych gospodarek świata.
Podsumowanie
Cła wprowadzone przez administrację Trumpa wywołały prawdziwe trzęsienie ziemi na rynkach finansowych. Ich długoterminowy wpływ na gospodarkę USA i świata pozostaje niepewny. Kluczowe będzie to, czy i jak szybko uda się wypracować nowe porozumienia handlowe.
Dla inwestorów i przedsiębiorców najważniejsze w najbliższym czasie będzie uważne śledzenie rozwoju sytuacji i elastyczne dostosowywanie się do zmieniających się warunków. Obecna sytuacja stwarza zarówno zagrożenia, jak i potencjalne szanse – kluczem będzie umiejętność ich identyfikacji i wykorzystania.
